Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu w roku 2023 otrzymała dofinansowanie od Fundacji BGK w wysokości 20 000 zł na projekt pt.: „Maria Płonowska – malarka zapomniana” w ramach IV edycji konkursu grantowego „Dzieci Kapitana Nemo”.
Projekt realizowany był od 1 września 2023 r. do 30 listopada 2023 roku.
Przybliżenie życia i twórczości związanej z ziemią olkuską wybitnej, lecz zapomnianej malarki Marii Płonowskiej (1878 – 1955) było głównym celem projektu „Maria Płonowska – malarka zapomniana”.
W projekcie uczestniczyło ponad sześćdziesięciu uczniów olkuskich szkół średnich. Byli to uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. Ziemi Olkuskiej wraz z opiekunami Katarzyną Tylkowską i ks. Stefanem Wielgomasem, a także uczniowie Zespołu Szkół Nr 1 im. Stanisława Staszica, pod opieką Iwony Rams. Projekt składał się z kilku etapów. Pierwszym było spotkanie inauguracyjne w Bibliotece, podczas którego uczestnicy wysłuchali wykładu o życiu i twórczości Marii Płonowskiej. Na kolejnym spotkaniu wyruszyli na spacer po Olkuszu śladami malarki. Odwiedzili Muzeum Regionalne PTTK w Olkuszu, gdzie oglądali obrazy autorstwa Marii Płonowskiej oraz archiwalne dokumenty. Następnie uczestnicy projektu brali udział w spotkaniach warsztatowych, jakie odbywały się w olkuskiej Bibliotece. Warsztaty plastyczne prowadziła Wioletta Sarota - Stach, fotograficzne Tomasz Mól, a filmowe - Tomasz Witecki. Uczestnicy projektu wzięli także udział w jednodniowym wyjeździe studyjnym do miejsc związanych z Marią Płonowską. Odwiedzili rezerwat przyrody Pazurek i zamek Rabsztyn, staropolski Dworek w Krzykawce i Dworek w Bolesławiu - siedzibę Centrum Kultury im. Marii Płonowskiej. Tam mieli okazję wysłuchać wykładu i zobaczyć film o Płonowskiej. Na zakończenie odwiedzili grób malarki na bolesławskim cmentarzu. Przewodnikiem wycieczki był historyk – regionalista Jacek Sypień.
Podczas spotkania podsumowującego projekt dnia 20.11.2023 r. zaprezentowano film, prace plastyczne i fotograficzne, które powstały w czasie warsztatów. Uczestnicy otrzymali także kalendarze ścienne na 2024 rok ilustrowane pracami powstałymi podczas warsztatów, a także zakładkę do książki z krótkim biogramem Płonowskiej oraz torby płócienne z jej wizerunkiem. Opracowanie popularnonaukowe o Marii Płonowskiej autorstwa Ewy Wołoszyn (w formie e-booka) wraz z wirtualną wystawą prac plastycznych i fotograficznych zostało zamieszczone na stronie internetowej Biblioteki. Tam również można przeczytać wiersz poświęcony Marii Płonowskiej autorstwa ks. Stefana Wielgomasa. Kalendarze i zakładki zostały przekazane do szkół, które brały udział w projekcie. Były również rozdawane w olkuskiej Bibliotece. Koordynatorką projektu była Joanna Piasna – Kierownik Działu Udostępniania Zbiorów olkuskiej Biblioteki.
Dzięki udziałowi w projekcie uczestnicy mogli poznać życiorys tej niezwykłej, acz zapomnianej artystki, odwiedzić miejsca, z którymi była związana, a także te, które stały się inspiracją jej obrazów. Uczestnicy projektu mogli skonfrontować własną wrażliwość artystyczną z twórczością Marii Płonowskiej, której osoba była inspiracją dla uczniów. Projekt także służył popularyzacji amatorskiej twórczości artystycznej (plastyka, film, fotografia) uczniów olkuskich szkół średnich.
Projekt dofinansowany przez Fundację BGK w programie „Dzieci Kapitana Nemo” – edycja IV.
,,Maria Płonowska - postać kształtem liter naszkicowana'' Ks. Stefan Wilgomas
,,Maria Płonowska - życie i twórczość'' Ewa Wołoszyn